Ταυτότητα...

 

Μια στιγμή ακριβείας,

μια στιγμή ακριβείας ειναι,

η αρετή

η ελληνική…

Αυτό που προσπάθησε κάποτε να μας εξηγήσει ο Οδυσσέας Ελύτης

      

 ένας από τους τελευταίους πραγματικά μεγάλους Έλληνες

Όχι την αστυνομική, αυτή που γράφει (ίσως) Χ.Ο. και μας καθησυχάζει με τη γαλανή της κενότητα. Την πραγματική μας ταυτότητα σαν λαός. Τι σημαίνει να είσαι Έλληνας; Δεν ξέρουμε ακριβώς. Δεχθήκαμε, σαν παράσημο χάρτινο σχολικής εορτής, την ταυτότητα που μας κόλλησαν οι ξένοι προστάτες μετά την Επανάσταση.

Ο αμόρφωτος, φτωχός Έλληνας έμαθε ότι είναι απόγονος του Σωκράτη και του Περικλή, πως έχει κληρονομήσει την τέχνη του Αισχύλου και του Αριστοφάνη. Πως είναι συνεχιστής της αρετής και της εντιμότητας του Αριστείδη.

Σαν τον ανίδεο κληρονόμο που απέκτησε ξαφνικά μια τεράστια περιουσία, χαμογέλασε ηλιθιωδώς μπροστά στον συμβολαιογράφο και πήγε στο φτωχικό του να συνεχίσει τη ζωή του, όπως περίπου την ήξερε. Χωρίς ούτε να συνειδητοποιήσει τον πλούτο που είχε στα χέρια του, ούτε και το βάρος της ευθύνης που τον συνόδευε.

Δεν έφταιγε εκείνος, φυσικά. Ακόμα και οι μορφωμένοι ξένοι “συμβολαιογράφοι” που του παρέδωσαν τους τίτλους ιδιοκτησίας δεν καταλάβαιναν πραγματικά τι σημαίνουν όλα αυτά. Για εκείνους το ελληνικό πνεύμα ήταν κάτι που γέμιζε σκονισμένα βιβλία τα οποία διάβαζαν μόνο ακαδημαϊκοί και στοχαστές. Φυσικά, δεν είχαν και συμφέρον να καταλάβει ο Έλληνας τι ακριβώς αντιπροσώπευε το πνεύμα αυτό.

Να συνειδητοποιήσει ποιος είναι. Ή, έστω, ποιος ήταν κάποτε.

Η αρχαία Ελλάδα, που γέννησε τη δημοκρατία, το θέατρο, τον αθλητισμό και την επιστήμη, που έφθασε τη φιλοσοφία, τα μαθηματικά και τις Τέχνες σε πρωτόγνωρα επίπεδα, άφησε πίσω της ένα εγχειρίδιο χρήσης, θα έλεγε κανείς, για το ανθρώπινο είδος. Ωστόσο εμείς κρατήσαμε μόνο τα χρηστικά, τα ευνόητα, τα εντυπωσιακά και αφήσαμε πίσω το ηθικό αντίβαρο. 

“Εμείς” ως ανθρώπινο είδος, δηλαδή. Γιατί ο άμοιρος Έλληνας απλά ακολουθούσε τους ξένους δανειστές/δυνάστες του που άνοιγαν δρόμο σαν λαμπαδηδρόμοι των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Των Αγώνων που γράφονται πια με κεφαλαία όχι επειδή αντιπροσωπεύουν κάποιο ιδεώδες, αλλά επειδή αποτελούν Σήμα Κατατεθέν σε ένα παγκοσμιοποιημένο παζάρι.

Γιατί οι ξένοι αυτό μόνο μπορούν να κατανοήσουν. Όχι επειδή είναι κουτόφραγκοι και εμείς είμαστε διάνοιες φιλοσοφικές. Αλλά επειδή αυτά που έμαθαν από τους προγόνους μας, τα έκλεψαν, τα λεηλάτησαν, τα νόθευσαν και τα πέρασαν από το ψευδεπίγραφα ηθικό φίλτρο ενός Χριστιανισμού, τον οποίο επίσης δεν κατανόησαν ποτέ στην ουσία του.

 

Και έτσι διαστρεβλωμένο μας παρέδωσαν το ελληνικό πνεύμα όταν ελευθερωθήκαμε. Κανένας δεν το κατάλαβε πραγματικά. Αλλιώς δε θα ανεχόμασταν να αλλάξουμε έναν έντιμο κυβερνήτη με έναν ξενόφερτο βασιλιά. Η Αθήνα είχε ήδη ξεπεράσει το στάδιο της μοναρχίας δύο χιλιετίες νωρίτερα. Ακόμα και η Σπάρτη, ένα κατεξοχήν στρατοκρατούμενο καθεστώς, δεν έδινε στο βασιλιά της απεριόριστη εξουσία, όπως συνέβαινε σχεδόν σε όλες τις μοναρχίες που ακολούθησαν μέχρι και τον 18ο αιώνα μ.Χ.

Κάποιοι τολμούν, μάλιστα, να ειρωνεύονται την πρώτη Δημοκρατία της ιστορίας λέγοντας ότι η ύπαρξή της βασιζόταν στους δούλους. Ξεχνόντας να κάνουν παραλληλισμό με οποιοδήποτε άλλο έθνος της Γης την ίδια περίοδο. Παραβλέποντας ότι 23 αιώνες αργότερα στο πιο προοδευτικό, υποτίθεται, κράτος του κόσμου έγινε εμφύλιος για τα δικαιώματα των σκλάβων.

Κανένας δεν κατάλαβε, λοιπόν. Και παρόλο που στον Β’ Παγκόσμιο ο φασισμός γνώρισε τη συντριβή, παρόλο που η Δύση γνώρισε στη συνέχεια την ευημερία και άρχισε σιγά-σιγά να κερδίζει έδαφος ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φθάσαμε στις αρχές μιας νέας χιλιετίας να κατρακυλάμε προς τα πίσω. Όχι μόνο η Ελλάδα, όλος ο κόσμος. Χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε.

Και ο Έλληνας πασχίζει ακόμα να ξεφύγει από το σύνδρομο του ραγιά. Του ανθρώπου που έμαθε να επιβιώνει μπαίνοντας σε όποια τρύπα βρει, ξεγελώντας την εξουσία. Όχι διεκδικώντας τα δικαιώματά του, ούτε τηρώντας τις υποχρεώσεις του.

Έχοντας επιτρέψει, λοιπόν, στην εξουσία να καταπατά κάθε του δικαίωμα και να τον εκπαιδεύει συστηματικά στη λαμογιά, έρχεται σήμερα αντιμέτωπος με μια καταρρέουσα πολιτεία, η οποία προκειμένου να επιβιώσει χωρίς να αλλάξει, θα απομυζήσει και την τελευταία στάλα αξιοπρέπειας των πολιτών της.

Και για να το επιτύχει, τους πείθει ότι η αρχή και το τέλος των προβλημάτων τους είναι οι μετανάστες. Τους ντύνει με την καθησυχαστική κουβέρτα του εθνικισμού, γαλανόλευκη απέξω, αλλά μαυροκόκκινη με σβάστικα από μέσα. Και τους αφήνει να εθιστούν στη βία και στο φόβο, ώστε να μην αντιδράσουν όταν έρθει η σειρά τους.

Γιατί όταν “λυθεί” το πρόβλημα των μεταναστών, σειρά θα έχει οποιοσδήποτε αντιδρά και βάζει σε κίνδυνο τη “σωτηρία” της χώρας.

Ποιος είναι, λοιπόν, αυτός ο περίφημος Έλληνας, που αγαπά την ελευθερία και τη δικαιοσύνη; Που ζυγό δεν υπομένει; Ο απόγονος του Σωκράτη; Ο κληρονόμος της ιδανικής Πολιτείας; Είναι ο φασίστας; Είναι ο σιωπηλός ανθρωπάκος που τρέμει μήπως χάσει τη δουλειά του; Είναι ο άνεργος που αυτοκτονεί; Είναι ο βολεμένος που αποστρέφει το βλέμμα; Είναι ο νεόπτωχος που πουλάει το Καγιέν για να φάει; Είναι ο ρατσιστής;

Την ταυτότητά μας σαν Έλληνες έχουμε όλα τα εφόδια και τα μέσα για να την ανακτήσουμε. Αρκεί να θυμόμαστε ότι η ταυτότητα δεν σημαίνει τίποτα σε όποιον δεν είναι πρώτα άνθρωπος.

Πηγή: . - RAMNOUSIA